Trichodina (chi Trichodina và các giổng có quan hệ gần với nó), là ký sinh trùng được phần loại trong nhóm động vật nguyên sinh di chuyển bằng tiêm mao, gần như là loại thường gặp nhất ở hầu hết Nishikigoi. Trước đó thường được biết đến dưới cái tên bệnh Saikurokita. Trùng có hình đĩa, nhiều tiêm mao vây quanh, lớn khoảng 0.7 mm, mắt thường không thể nhìn thấy.
Bệnh trùng bánh xe Trichodinosis là gì?
Dù cho có bị ký sinh nhiều, cũng có trường hợp vật chủ ký sinh không biểu hiện rõ ràng tình trạng bệnh, nhưng nếu có thì sẽ xuất hiện vân trắng và da sần sùi, có thể thấy tụ máu, cá biếng ăn, hoạt động không linh hoạt. Tình trạng này giống với bệnh ký sinh như Ichtyobo-dosi và Chilodonella nên khó phân biệt hơn nữa biến chứng cũng nhiều. Chính xác thì có 40-100 bội số của chúng đã được xác nhận dưới kính hiển vi. Cách để điều trị bệnh Trichodina tương đối dễ.
Trùng bánh xe Trichodinosis ở cá Koi
Bất kỳ mùa nào cũng có thể gặp chúng nhưng từ mùa thu đến quá giữa đông vào thời kì nhiệt độ nước xuống thấp, thiệt hại sẽ đặc biệt nhiều. Hơn nữa, trong mùa mưa ở Chigvo xuất hiện lượng ký sinh lớn. Khi cá mới được thả vào hồ chúng sẽ vào cùng với nước và cá được đưa vào hồ.
Cá Tosai là dễ mắc bệnh nhất. Cá từ 2 tuổi trở lên sẽ không bị ảnh hưởng nhiều bởi ký sinh trùng.
Trường hợp là Koi cỡ đại có giới hạn số lượng nuôi, sự xấu đi của môi trường sống và sự không đầy đủ trong phương pháp quản lý và chăm sóc sẽ gây ra vấn đề.
Triệu chứng nhận biết cá Koi bị bệnh trùng bánh xe Trichodinosis
Nếu Koi bị một số lượng lớn vi khuẩn này ký sinh, hô hấp sẽ gặp khó khăn.
Trichodina dù không có nhiều hạn chế nhưng hầu như không có biểu hiện bệnh trạng trên bề mặt cơ thể. Dưới kính hiển vi, có một số lượng đáng kể vi khuẩn được xác nhận, ở cá Chigyo sẽ xuất hiện tình trạng hoạt động kém linh hoạt, bề mặt da thô ráp vì chất nhầy trên bê mặt da giảm.
Hơn nữa khi bệnh phát triển, cảm giác thèm ăn sẽ dần biến mất, bơi nổi gần bê mặt nước và sẽ tập trung gần vòi phun nước. Ngoài vận động không linh hoạt, củng xuất hiện hành động cọ xát cơ thể.
- Trường hợp ký sinh trên bề mặt da: Không còn cảm giác thèm ăn, nổi lên trên bể mặt nước là những biểu hiện có thê thấy được. Sự bài tiết bất thường của chất nhầy niêm mạc, đặc biệt là phần đầu có màu trắng đục, phần thân sung huyết. Khi bệnh trở nặng, ta có thể thấy bệnh trạng toàn thân cá bao phủ ván trắng, không có khả năng thoát nước do bị ký sinh.
- Tình trạng kỷ sinh trên mang cá: Phát sinh tình trạng khó thở, tụ tập ở vòi phun nước. Cá biếng ăn, cơ thể gầy đi, chỉ phần đẩu lớn bất thường. Cá bị ký sinh nhiều vào cuối giai đoạn bệnh trạng sẻ không thể đẩy nước ra ngoài do bị ký sinh, dễ chết do khó thờ.
Cách điều trị bệnh trùng bánh xe Trichodinosis ở cá Koi hiệu quả nhất
Tiệt trùng bằng Kali pemanga- nat, dung dịch muối 2%
Do tình trạng quan sát được từ bên ngoài của bệnh Trichodina giống như các bệnh có trùng ký sinh các bộ phận bên ngoài như Ichtiobod và Kirodonera nên trường hợp bệnh kết hợp lại rất nhiều.
- Kali pemanganat có hiệu quả trong việc tiêu diệt những loại vi khuẩn này… Tắm hoặc rải thuốc với liều lượng 3g/tấn nước, nếu không thì phun cũng được.
- Sử dụng Kali pemanganat trong thời gian ngắn… Đối với cơ thể khoẻ mạnh như cá trưởng thành, 5g/tấn nước trong vòng 5-6 tiếng, hoặc tắm 2 ngày/ lẩn với liều lượng lOg trong vòng 1 tiếng, tắm hơn 3 lần. Hoặc là, giống với trường hợp cá trưởng thành khỏe mạnh, cho 200g/ tấn nước trong vòng 5 phút. Phải tuân thủ thời gian một cách nghiêm túc. Nếu thấy có điều gì bất thường như cá ngoi lên thở thì ngừng lại ngay lập tức, trả lại nước như thường. Kali pemanganat là một chất axit hóa mạnh, dù sử dụng trong thời gian ngắn thì tùy thuộc vào chất lượng nước và thể trạng cá cũng có thể xảy ra sự cố, cho nên khi điều trị người nuôi phải theo dõi sát sao.
- Lượng dung dịch muối 2%…. 20kg dung dịch muối tương đương 1 tấn nước tắm trong 10-20 phút. Thời gian phải được đảm bảo chính xác. Nếu thấv có phản ứng quá mức thì phải dừng lại ngay lập tức. (Tham khảo những điểm lưu ý khi sử dụng).
Trùng Trichodinosis dưới kính hiển vi
Biện pháp phòng ngừa bệnh trùng bánh xe Trichodinosis ở cá Koi
Trichodina có thể lan rộng trong hầu hết Nishikigoi, vào thời điểm thêm Koi mới vào, chúng sẽ cùng cá và n c xâm nhập vào hồ.
Vào lúc mua vào, hoặc sau tham gia hội thi, ta khử trùng rồi mới thả vào hổ là tốt nhất.
Những điểm lưu ý khi sử dụng Kali pemanganat
Hiệu quả dùng Kali pemanganat ở hồ nước bẩn sẽ giảm đi một nửa, vì tác dụng phụ của thuốc sẽ gây hại đến cấu tạo mang cá nên khi sử dụng dung dịch thuốc này, phải sử dụng nước sạch.
Bên cạnh đó, nếu vượt quá thời gian sử dụng thuốc quy định, có thể xuất hiện tác dụng phụ của thuốc như bệnh trạng ngộ độc, cho nên nhất định phải đảm bảo thời gian sử dụng thuốc chính xác. Trường hợp sử dụng thuốc ở hồ, để việc thải nước thuốc ra dễ dàng nên phải đảm bảo điều kiện cho thêm đủ lượng nước mới.
Hơn nữa, bởi vì Kali pemanganat là chất axit hóa, dễ gây rỉ sét đến thiết bị kim loại trong hổ và bể chứa, nếu để dính vào tay và quần áo sẽ gây tổn thương nên hãy chú ý.
Khi sử dụng phải chú ý đến ô nhiễm môi trường, lúc thải dung dịch thuốc ra ngoài, phải xác đã trung hòa (màu của dung dịch sẽ thay đổi) hypo (Na2S2O3xH2O, So-dium thiosulfate) và dung dịch hydro peroxit rồi mới thực hiện.
Ngoài ra, trong mục “Điều trị”, câu văn “cho 200g/tấn nước tắm vòng 5 phút thường được sử dụng”. Việc tắm thuốc trong vòng 5 phút dùng trong trường hợp số lượng Koi cực ít nói cách khác, khi nói về việc tắm thuốc chỉ trong thời gian ngắn thì thay vì dùng câu “200g/tấn nước” nên dùng câu “20g/ 100 lít nước” thì thận trọng hơn.
Trích nguồn từ “Tạp Chí Cá Koi Việt Nam – Vol.5”
Có thể bạn quan tâm:
